ARAÇLAR KIYMETLİ MADEN VE PETROL ARAMALARI İLE ULUSAL GÜVENLİK HARCAMALARI VE YATIRIMLARDA İSTİSNA
1. GİRİŞ :
Bilindiği üzere kanun koyucu tüm eleştirilere rağmen , tüm vergi kanunlarında ,istisnalara yer vermektedir . Söz konusu bu istisnalara bakıldığında bizde ; kanun koyucular tarafında yer almaktayız .
Son derece yerinde ve isabetli gelir unsurları vergilerin dışında bırakılmaktadır . İstisnaları ekonomiye verilmiş sübvansiyonlarda diyebiliriz.
Bu yazımızda ; hem Katma Değer Vergisinin konusuna girmeyen hemde teslim ve hizmet ifalarında Katma Değer Vergisi yönünden vergiyi doğurmayan olaylar olan araçlar kıymetli maden ve petrol aramaları ile ulusal güvenlik harcamaları ve yatırımlarda istisna konu anlatılmaya çalışılacaktır .
2. DENİZ HAVA VE DEMİRYOLU TAŞIMA ARAÇLARINDA İSTİSNA :
(3174 sayılı Kanunun 1'inci maddesiyle değişen madde) Aşağıdaki teslim ve hizmetler vergiden müstesnadır.
(4108 sayılı Kanunun 33'üncü maddesiyle değişen bent Yürürlük; 2.6.1995) Faaliyetleri kısmen veya tamamen deniz, hava ve demiryolu taşıma araçlarının, yüzer tesis ve araçların kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi olan mükelleflere bu amaçla yapılan deniz, hava ve demiryolu taşıma araçlarının, yüzer tesis ve araçlarının teslimleri, Yazımızın bu kısmını açıklayacak olursak deniz taşıma aracından ne anlaşılması gerekmektedir. Kanımızca yolcu ve yük taşıyan ve her türlü maksatlı her türlü gemiler bu kapsama girer . Peki yüzer tesis ve araçlardan ne anlı caz . Kanımızca kanun koyucu burada gemilerin yapım ve bakımında kullanılan , yüzer tesis ve araçları kastetmektedir .
Söz konusu bu araçların imal ve inşası ile ilgili olarak tersanelere ve fabrikalarında yapılan teslim ve hizmetler ile bunların yine tersanelerde ve fabrikalarında tadili, onarım ve bakımı şeklinde ortaya çıkan hizmetler, (2)
Burada açıklanması gereken hava taşıma araçlarından ne anlaşılacağıdır. Kanımızca kanun koyucu burada yolçu ve yük taşıyan uçak, helikopter, planör ve zeplini örnek olarak verebiliriz.
(5228 sayılı Kanunun 14 üncü maddesiyle yeniden düzenlenen bent. Yürürlük: 1.8.2004) Yine aynı şekilde Deniz ve hava taşıma araçları için liman ve hava meydanlarında yapılan hizmetler, (3) Katma değer vergisinden istisnadır. Burada hemen bi soru işareti doğuyor; hizmetten ne anlı caz . Kanımızca kanun koyucu burada Deniz ve hava taşıma araçlarına liman ve hava meydanlarında yapılan yakıt gıda ve su teslimlerini kastetmektedir.
3. KIYMETLİ MADEN VE PETROL ARAMALARINDA İSTİSNA :
(5615 Sayılı Kanunun 12 inci maddesiyle değişen bendi. Yürürlük:04.04.2007) Altın, gümüş, platin arama, işletme, zenginleştirme, rafinaj ve Türk Petrol Kanunu hükümlerine göre petrol arama faaliyetlerine ilişkin olmak üzere, bu faaliyetleri yürütenlere yapılan teslim ve hizmetler ile aynı Kanun hükümlerine göre boru hattıyla taşımacılık yapanlara bu hatların inşa ve modernizasyonuna ilişkin yapılan teslim ve hizmetler, (4) Katma Değer Vergisinden İstisnadır .
4. YATIRIM TEŞVİK BELGELİ YATIRIMLARDA İSTİSNA
(4369 sayılı Kanunun 59'uncu maddesiyle eklenen bent. Yürürlük: 01.08.1998) Yatırım Teşvik Belgesi sahibi mükelleflere belge kapsamındaki makine ve teçhizat teslimleri (Şu kadar ki, yatırımın teşvik belgesinde öngörüldüğü şekilde gerçekleşmemesi halinde, zamanında alınmayan vergi alıcıdan, vergi zıyaı cezası uygulanarak gecikme faizi ile birlikte tahsil edilir.
Zamanında alınmayan vergiler ile vergi cezalarında zamanaşımı, verginin tarhını veya cezanın kesilmesini gerektiren durumun meydana geldiği tarihi takip eden takvim yılının başından itibaren başlar). Burada akla şu gelmektedir teşvik belgesiz yatırımlar ne olacak; katma Değer Vergisi istisnasından yararlanamayacak mı? Kanımca yararlanamayacak yine eskisi gibi Devlet Planlama Teşkilatından Yatırım teşvik belgesi almak mecburiyetinde.
5. İNŞAAT TAAHHÜT İŞLERİNDE DURUM .
( 5538 sayılı Kanunun 8 inci maddesiyle değişen bent. Yürürlük; 12.07.2006) Limanlara bağlantı sağlayan demiryolu hatları, limanlar ve hava meydanlarının inşası, yenilenmesi ve genişletilmesi işlerini fiilen kendisi yapan veya yaptıran mükellefler ile genel bütçeli idarelere bu işlere ilişkin olarak yapılan mal teslimleri ve inşaat taahhüt işleri,"(5) Katma Değer Vergisinden istisnadır .
6. SAVUNMA AMAÇLI SİLAH TESLİMLERİ :
(5228 sayılı Kanunun 14 üncü maddesiyle eklenen bent. Yürürlük: 1.8.2004) Milli Savunma Bakanlığı, Jandarma Genel Komutanlığı, Sahil Güvenlik Komutanlığı, Savunma Sanayii Müsteşarlığı, Milli İstihbarat Teşkilatı Müsteşarlığı, Emniyet Genel Müdürlüğü ve Gümrük Muhafaza Genel Müdürlüğüne milli savunma ve iç güvenlik ihtiyaçları için uçak, helikopter, gemi, denizaltı, tank, panzer, zırhlı personel taşıyıcı, roket, füze ve benzeri araçlar, silah, mühimmat, silah malzeme, teçhizat ve sistemleri ile bunların araştırma-geliştirme, yazılım, üretim, montaj, yedek parça, bakım-onarım ve modernizasyonuna ilişkin olarak yapılan teslim ve hizmetler ve bu teslim ve hizmetleri gerçekleştirenlere bu kapsamda yapılacak olan, miktarı ve nitelikleri yukarıda sayılan kuruluşlarca onaylanan teslim ve hizmetler Katma Değer Vergisinden istisnadır .
7. YETKİ :
(5228 sayılı Kanunun 14 üncü maddesiyle eklenen fıkra. Yürürlük: 31.7.2004) Bakanlar Kurulu, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 232 nci maddesinde yer alan ve ilgili yılda uygulanmakta olan haddi, istisna uygulamasında asgari tutar olarak belirlemeye ve belirlenen bu tutarı iki katına kadar artırmaya, sıfıra kadar indirmeye yetkilidir. Maliye Bakanlığı, istisna kapsamına girecek teslim ve hizmetleri tanımlamaya, istisnaya ilişkin usul ve esasları belirlemeye yetkilidir.
(1) (5228 sayılı Kanunun 14 üncü maddesiyle değişen başlık. Yürürlük: 31.7.2004) (Değişmeden önceki başlık) (4369 sayılı Kanunun 59 uncu maddesiyle değişen bölüm ve madde başlığı) "Araçlar, Petrol Aramaları ve Teşvik Belgeli Yatırımlarda İstisna"(2) a) (Değişmeden önceki şekli) (4008 sayılı Kanunun 31'inci maddesiyle değişen fıkra) Faaliyetleri kısmen veya tamamen deniz, hava ve demiryolu taşıma araçlarının, yüzer tesis ve araçların kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi olan mükelleflere bu amaçla yapılan deniz, hava ve demiryolu taşıma araçlarının, yüzer tesis ve araçlarının, teslimleri ile bunların tadili, onarım ve bakımı şeklinde ortaya çıkan hizmetler.(x)(x) a) (Değişmeden önceki şekli) (3297 sayılı Kanunun 4'üncü maddesiyle değişen bent) Mükelleflere işletmelerinde kullanacakları deniz, hava ve demiryolu taşıma araçlarının, yüzer tesis ve araçların teslimleri ile bunların tadili, onarım ve bakımı şeklinde ortaya çıkan teslim ve hizmetler.(3) (5035 sayılı Kanunla kaldırılmadan önceki şekli) b) Deniz ve hava taşıma araçları için liman ve hava meydanlarında yapılan hizmetler, (5035 sayılı Kanunun 49/1 maddesiyle yürürlükten kaldırılan bent. Yürürlük: 02.01.2004)(4) (Değişmeden önceki şekli) (5228 sayılı Kanunun 14 üncü maddesiyle değişen bent. Yürürlük: 1.1.2004 tarihinden geçerli olmak üzere 31.7.2004) Altın, gümüş ve platin ile ilgili arama, işletme, zenginleştirme ve rafinaj faaliyetleri ile 6326 sayılı Petrol Kanunu hükümlerine göre yapılan petrol arama faaliyetlerine ilişkin olmak üzere, bu faaliyetleri yürütenlere yapılan teslim ve hizmetler,(5) e) (5538 sayılı Kanunla değişmeden önceki şekli)(5228 sayılı Kanunun 14 üncü maddesiyle eklenen bent. Yürürlük: 1.8.2004) Limanlar ve hava meydanlarının inşası, yenilenmesi ve genişletilmesi işlerini fiilen kendisi yapan veya yaptıran mükelleflere bu işlere ilişkin olarak yapılan mal teslimleri ve inşaat taahhüt işleri,
ADNAN UYAR
VERGİ DENETMENİ
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder